Türk sporunun efsane isimlerinden Güneş Çapa 89 yaşında hayatını kaybetti

“Kadınlar özgürdür. Kadın istediğini yapar ve yaptırır. Aynı ayarız. Üstünlüğümüz var. Altta kalır yanımız yok. Yani özgürüz.”

Bu sözler Fenerbahçe Spor Kulübü’nün ve Türk sporunun efsane isimlerinden Güneş Çapa’ya ait.

Milli voleybol takımın ilk kadın kaptanı ve federasyonun da ilk kadın üyesi olan Güneş Çapa, 25 Nisan’da 89 yaşında hayatını kaybetti.

FBTV tarafından hazırlanan “Tarihe İz Bırakan Fenerbahçe Kadınları” belgeselinde “Fenerbahçe ben demek, benim içim demek, benim canım demek” sözlerini sarf eden Çapa, Dr. Ayten Salih Berkalp’in ardından da Fenerbahçe voleybol takımının ikinci kaptanı.

Güneş Çapa’nın da okuduğu Çamlıca Kız Lisesi’nden 1954 senesinde mezun olan Dr. Ayten Salih Berkalp, o yıl İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi’ni kazanıyor.

Ancak üniversitede spor yapma koşulları lisesindeki gibi olamayınca meseleyi Güneş Çapa’nın babası ve aynı zamanda kulüp doktorlarından Dr. Selim Çapa aracılığıyla Fenerbahçe Spor Kulübü’ne taşıyor.

BBC Türkçe‘ye konuşan 91 yaşındaki Ayten Salih Berkalp, ilk olarak Güneş Çapa ve kendisi de bir voleybolcu olan kız kardeşi Oya Çapa’nın da bulunduğu bir akşam yemeğinde Dr. Selim Çapa’ya anlattığını söylüyor.

Daha sonra Haziran 1954’te eski Fenerbahçeli basketbolcu Altan Dinçer’in koçluk yapmayı kabul etmesiyle ilk idmanlarına Eylül 1954’te çıkıyorlar.

O yıllarda Fenerbahçe’nin kadın takımı voleybol, basketbol ve hatta atletizm ve kürek etrafında şekilleniyor.

Çoğunluğu Çamlıca Kız Lisesi’nden ve ikisi de Erenköy Kız Lisesi’nden olmak üzere kadın sporcular kulübe katılıyor.

Sarı lacivertli kulübün tarihi üzerine çalışmalar yapan Barış Eymen, BBC Türkçe’ye verdiği demeçte Ayten Salih Berkalp ve Güneş Çapa’nın kulübün ilk kadın sporcuları arasında olduğunu söylüyor.

Berkalp, yol arkadaşı Çapa’yı “Hiçbir zaman sevgisinden ödün vermedi. Hiç kimseye hiçbir kötü muamelesi olduğunu da hatırlamıyorum” diye anlatıyor.

Eymen’in aktardığına göre sarı lacivertlilerin kadın takımı 1954 ve 1960 yılları arasında basketbol ve voleybolda tertip edilebilen 21 şampiyonanın 19’unu kazanıyor.

Tıp fakültesini tamamlayan Berkalp 1960 senesinde memleketi Kıbrıs’a dönüyor. Bununla birlikte de Güneş Çapa voleybol takımının yeni kaptanı oluyor ve uzun yıllar bu görevi sürdürüyor.

Eymen, Güneş Çapa’nın 1963 senesine kadar kaptanlık görevini üstlendiğini kaydediyor ve “Kendisinin söylediği basketbolu da uzun süre oynadığı ama ağırlıklı olarak voleybol oynadığı yönünde” diyor.

1970’li yıllara kadar bir süre oyuncu-idareci olarak kulüpte görev yapan Çapa, daha sonraları Türkiye Voleybol Federasyonu’nda görev alıyor.

Hukuk fakültesinden mezun olan Çapa, uzunca bir süre serbest avukatlık, bir süre de sigorta avukatlığı yapıyor.

Eymen’e göre, “Güneş Abla da dönemin diğer kadın sporcuları gibi dik duruşlu ve idealist, günümüzün kadınların eşitlikçi mücadelesinde yer edinmiş kadınlardan birisi. Bunu da söke söke edinmiş bir kadın”.

Çapa’yı en son Eylül 2024’te Fenerbahçe’nin kadın voleybol takımının kuruluşunun 70. senesinde düzenlenen bir yemekte gördüğünü aktaran Berkalp yaşadığı mutluluğu gizleyemiyor.

Kuzey Kıbrıs’ta yaşamayı sürdüren Berkalp, “Her İstanbul’a gelişimde toplardım herkesi. Yemek yerdik. Güneş’in Fenerbahçe’ye ve Türk sporuna katkıları eşsizdi” diyor.

Eylül 2024’teki organizasyonda olan Türkiye Kadın Milli Voleybol Takımı’nın ve Fenerbahçe’nin kaptanı Eda Erdem da o yemeği ve Güneş Çapa ile olan tanışıklığını büyük bir mutlulukla anlatıyor.

BBC Türkçe‘ye konuşan Erdem, “Çok güçlü duruyordu. Voleybola, Türk sporuna kattıklarından bahsederken aslında ne kadar değerli bir insan olduğunu fark ettim. Gençlik yıllarını anlatırken gözleri adeta parlıyordu” diyor.

Kendisiyle tanışıklığından dolayı büyük bir gurur duyduğunu belirten Erdem, “O dönem onların yaptıkları çok değerli. Çünkü sıfırdan bir branşı kuruyorsunuz. Bugüne gelmemizde öncü olmuş insanlar. Türk sporuna ve özellikle de Türk kadınına çok önemli yol açtılar” ifadelerini kullanıyor.

Berkalp, bütün arkadaşlıkları boyunca Çapa’ya yalnızca bir kez sitem ettiğini belirtiyor.

Bunun da onu ve bir arkadaşını sigara içerken yakaladığı anlar olduğunu belirten Berkalp ikinci sitemini de Çapa’nın vedasına ediyor:

“Benden önce gittiği için ona sitem ediyorum. Tam da sigarada ettiğim gibi. Sıra bendeydi. Sırasız oldu. Benden önce gittin Güneş’ciğim.”