Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen 22. Suriye görüşmelerinin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Aleksandr Lavrentyev, Türkiye’nin, Suriye’de muhtemel bir askeri operasyonuyla ilgili tepki çeken açıklamalarda bulundu. Harekatın Moskova yönetimi tarafından kabul edilemez olduğunu ifade eden Lavrentyev, “Türk tarafının bu adımlardan kaçınacağını umuyoruz, zira yeni bir harekatın Suriye’de olumsuz sonuçları olabilir” dedi. Güvenlik uzmanı Gürsel Tokmakoğlu ile Uluslararası İlişkiler Uzmanı Prof. Dr. Kamer Kasım ise benzer açıklamaların 2019’da da yapıldığını belirterek, Ankara ile Moskova arasındaki Suriye polemiğini değerlendirdiler
YENİ OKUMA YAPILMALI
Rusya’nın, Türkiye’yi Esad’la görüştürme çabalarının işe yaramadığını belirten Gürsel Tokmakoğlu şunları söyledi: “Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı ile İsrail’in bölgedeki son adımlarını birlikte değerlendirmek gerekir. Ayrıca ABD operasyonlarının olduğu bölgede Rusya’nın ikilem içinde olduğu çok açık. Rusya, birkaç ay önce, İsrail‘in Suriye’deki bir operasyonunun önünü açmıştı. Bu durum ‘Rusya, İsrail’e destek mi veriyor’ sorusunu gündeme getirdi. Türkiye-İran-Rusya temsilcilerinin Astana görüşmelerinde ilerlemeler katedilmişti. Ancak durum değişikliğiyle birlikte bölgedeki dinamikleri yeniden okumamız gerekiyor.”
ASTANA SÜRECİ KOPTU
Rusya’nın; bazen Esad’ın, bazen İran’ın, bazen de ABD’nin yanında durduğunu belirten Tokmakoğlu, şunları söyledi: “Rusya ‘bölgede kontrol bende’ demek ve silah sistemlerini yerleştirmek istiyor. Askeri olarak değerlendirdiğimizde bunlar Türkiye’ye engel değil. Ancak stratejik olarak değerlendirdiğimizde Rusya’nın, ‘kim nerede duruyor’, ‘Türkiye kimlerle birlikte’ şeklinde yeni bir okuma yapmaya çalıştığını görüyoruz. Türkiye’nin hangi bölgede ne yapacağı üzerinden bir değerlendirmeye gidersek harekatın önünde bir engel bulunmuyor. Ne var ki, Suriye’nin geleceğine ilişkin düşündüğümüzde Türkiye ve Rusya Astana’daki çerçeveden koptu.”
TÜRKİYE SAMİMİ
Rusya’nın bu durumda “ne yapacağını” sorduğumuz Tokmakoğlu, “Rusya’nın her şeye rağmen Esad’la Türkiye’nin görüşmesini sağlaması gerekiyor. Bundan sonra diğer sorunlara bakmak gerekir. Esad ve Türkiye’nin görüşmesini temenni ediyorum. Çünkü Esad burada kalıcı, gidici değil. Ama çözümsüzlüğü isteyenler var. Dikkat ederseniz bir tek Türkiye, Suriye’nin toprak bütünlüğünü savunuyor. Diğer bütün güçler Suriye’nin parçalanması için çalışıyor” ifadelerini kullandı.
RUSYA ENDİŞELİ
Prof. Dr. Kamer Kasım, 2019’daki sınır ötesi harekatlardan önce de Rusya’nın itirazları olduğunu hatırlatarak şu bilgileri verdi:
Rusya’dan yapılan açıklamada Türkiye’nin harekatına yönelik itirazlar çok da anlamlı değil. Açıklamada bölgedeki karışık durumdan, İsrail’in Gazze ve Lübnan’daki harekatından söz ediyor. Böyle bir ortamda ‘Türkiye müdahale etmesin’ diyor. Rusya bu harekatın Esad rejimini zayıflatacağını düşünüyor. Bu itirazları, 2019’daki Barış Pınarı harekatından önce de gördük. Türkiye buna rağmen harekatını gerçekleştirdi. O dönemde koridorda eksik kalan yerler oldu. Şimdi Türkiye eksik kalan noktaları tamamlamak için yeni bir harekat düşünüyor.”
Kaynak: Web Özel