
Kaynak, Getty Images
Güncelleme 12 dakika önce
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 11 Haziran’da yaptığı açıklamada Türkiye’nin Endonezya’ya 48 adet KAAN ihraç edeceğini duyurdu.
Erdoğan, X hesabından yaptığı paylaşımda Türk Havacılık Uzay Sanayii (TUSAŞ) ve Endonezya Savunma Bakanlığı arasında imzalanan anlaşmayı “rekor ihracat sözleşmesi” olarak nitelendirdi.
Böylece Türkiye ilk kez yerli savaş uçağı ihracatı için bir ülkeyle anlaşmaya varmış oldu.
Savunma Sanayii Başkanı Profesör Doktor Haluk Görgün de konuyla ilgili yaptığı paylaşımda şu ifadeleri kullandı:
“TUSAŞ ana yükleniciliğinde ve Endonezya’nın seçkin savunma sanayii firmalarıyla yürütülecek bu proje; ortak üretim, teknoloji paylaşımı ve stratejik iş birliğinin en somut örneklerinden biri olacak.”
KAAN nedir?
Türkiye’nin milli muharip uçağı KAAN 21 Şubat 2024’te ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, KAAN’ın ilk uçuşunda 13 dakika havada kaldığını, 8 bin feet irtifada 230 knot hıza ulaştığını ifade etti.
İlk uçuşun ardından konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KAAN’ı Amerikan savaş uçağı F-16’ya benzeterek “Türkiye, kendi beşinci nesil savaş uçağını üretme yolunda çok kritik bir eşiği daha geride bıraktı” dedi.
Beşinci nesil savaş uçakları, en gelişmiş savaş uçakları olarak kabul ediliyor.
TUSAŞ’ın yayımladığı tanıtım metninde KAAN’ın, 2030’lu yıllardan itibaren F-16’ların yerini alabileceği ifade edildi.
Türkiye, ABD’nin F-35 tipi uçakların üretiminde ortak olduğu projeden çıkarılmış, 40 adet F-16 ve 79 modernizasyon kiti satın almak için Washington ile anlaşmıştı.
Teknik özellikleri neler?
TUSAŞ, KAAN ile ilgili teknik detayları internet sitesinde kamuoyuyla paylaştı.
Buna göre KAAN hem hava-hava, hem de hava-yer muharebelerinin gereksinimlerini sağlıyor.

Kaynak, TUSAŞ
Kokpit tasarımı beşinci nesil savaş uçaklarının sahip olması gereken kabiliyet ve donanımlar gözetilerek pilotun iş yükünü en aza indirgemeye yönelik olarak yapılmış.
Diğer unsurlarla (insansız hava araçları, F-16’lar, TSK’nın hava, kara ve deniz araçları) müşterek çalışabiliyor.
Sensör ve veri füzyonu destekli atış kontrol sistemi ile hassas vuruş yapabiliyor.
On dört metre kanat açıklığına sahip KAAN, 21 metre uzunluğunda ve altı metre yüksekliğinde.
KAAN’ın azami hızı ise 1,8 Mach.
Neden tartışılıyor?
KAAN’ın gerçekten “beşinci nesil” ve “yerli ve milli” olup olmadığına dair tartışmaların odağında motoru var.
TUSAŞ’ın paylaştığı bilgilere göre KAAN’ın test uçuşları için F-16’larda yer alan Amerikan yapımı F110 motoru kullanıldı.
Yılmaz Özdil, KAAN’ın ilk deneme uçuşunun ardından 26 Şubat 2024’te YouTube sayfasında yayınladığı bir videoda “Motor yabancı ama uçağımız yerli ve milli, öyle mi?” dedi.
Savunma Sanayi Başkanı Temel Kotil, milli muharip uçağın 2028’de Türk yapımı bir motorla uçacağını söylüyor.
Yerli motorun geliştirilmesinden TUSAŞ tarafından kurulan TR Motor adlı şirket sorumlu.
KAAN’ın motoru, “beşinci nesil” tartışmasında da kritik rol oynayacak.
Bir jetin beşinci nesil olabilmesi için art yakıcı kullanmadan “Super Cruise” yeteneğine sahip olması gerekiyor.
TUSAŞ Motor Sanayii (TEI) Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut F. Akşit, dünyada bu teknolojiye sahip “iki üç motor” olduğunu söylüyor.
Bunların ABD’nin F-22 Raptor motoru ve Rus Sukhoi motoru olduğun belirten Akşit, TR Motor’un geliştirdiği yerli motorun da bu özelliklere sahip olacağını ifade ediyor.
Akşit, 2024 yılında verdiği bir röportajda “Biz yapabileceğiz bunu, yapıyoruz. Ama kısa sürede mi? Hayır” dedi.