Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin başkenti Lefkoşa’daki Yiğitler Burcu’nda, Rum terör örgütü EOKA’nın kuruluş yıl dönümünde Kıbrıslı Rumlardan oluşan 12 kişilik bir grubun Kıbrıs Türklerine taşlı saldırı düzenlemesi, adada tansiyonu yükseltti. Saldırıda can kaybı ya da yaralanma yaşanmazken, olayın ardından bölgede gerilim yükseldi. Gerginliği artıran bir diğer unsur ise, Yunanistan‘da EOKA’nın kuruluş yıldönümünün okullarda kutlanması ve bu durumun Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde memnuniyetle karşılanması oldu. Yaşanan gelişmeler üzerine Birleşmiş Milletler’in de dahil olduğu temaslar başlatıldı. Görüşmelerde, iki toplum arasında özellikle ara bölgede yaşanan gerilimin sona erdirilmesi için kalıcı adımlar ele alındı. Kıbrıs’ta nihai çözüm arayışları sürerken son yıllarda da, ara bölgede güneş enerjisi panelleri kurma planı üzerinde duruluyor.

TAMPON BÖLGEDE TEMAS
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Rum kesimi lideri Nikos Christodoulides ve BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Colin Stewart geçen hafta Lefkoşa’daki terk edilmiş Lefkoşa havaalanında, BM kontrolündeki tampon bölgede buluştu. Yunanistan’da ve adadaki kulislerde görüşmenin detaylarına yer verildi. Görüşmeden yansıyan ilk bilgilere göre adada gerginlikler yaşanırken, Türk ve Rum toplumu arasında güveni artırma konusunda bazı adımlar atılması kararı verildi.
MAYIN TARLALARI
Üzerinde durulan önemli başlıklardan birinin de mayın tarlaları olduğu belirtiliyor. Birleşmiş Milletler Barış Gücü’nün web sitesinde yer alan 2023 yılına ait verilere göre Kıbrıs’ta mayın veya aktif savaş kalıntısı olarak sınıflandırılan ve yaklaşık 1,7 milyon metrekarelik bir alanı kapsayan 47 bölge bulunuyor.
BM Barış Gücü verilerine göre Ağustos 2016’dan bu yana bölgede mayın tehdidini ortadan kaldırmak için 199 bin 783 metrekare alan temizlendi. 7 anti-tank mayınının imha edildiği, 6 havan topu mermisinin uzaklaştırıldığı belirtilerek “UNFICYP’in Güven Arttırıcı Önlemler (GAÖ) kapsamında patlamamış mühimmatlar bölgeden uzaklaştırıldı” denildi. Bu konudaki son veriler UNFICYP tarafından 2018’de güncellendi.
OLUMLU ADIMLAR
Yunan medyasına göre her iki lider de nihai barış anlaşması konusunda temel sorunlar için açıklama yapmazken; bölgede ihmal edilmiş mezarlıkların onarılması, sınırın her iki yakasından gençlerin bir araya gelerek kendileriyle ilgili konuları görüşecekleri ortak bir platform oluşturulması konusunda mutabık kalındığı belirtiliyor.

PANEL VE GİRİŞ KAPILARI
Adanın ortasından geçen 180 kilometre (120 mil) uzunluğundaki BM tampon bölgesinin bazı bölümlerine güneş enerjisi parkları inşa edilmesi görüşülürken, sınır hattı boyunca mevcut dokuz geçiş noktasına yenilerinin eklenmesi değerlendirildi. Kathimerini’de yer verilen bir kulise göre ise Christodoulides, “Tatar bölünmüş bir Kıbrıs vizyonunun altını çizmek için güneş enerjisi parklarını öne çıkarıyor” iddiasında bulunuyor. KKTC Cumhurbaşkanlığı “Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve Rum tarafıyla yürütülen müzakereler sonucunda, ara bölgede iki tarafa da hizmet verecek ve yönetilecek şekilde 30/50 MW’lık fotovoltaik bir park yapılması kararı alındı” açıklaması yapmıştı. BM ise bunun için bir komisyon kurulduğunu bildirmişti. BM tarafından her iki toplumun yararına enerji üretecek “iki toplumlu güneş enerjisi santrali” nitelemesi yapılıyor.
Kaynak: Web Özel